Döviz mi, Altın mı, Yoksa BES mi?

  • < 12 ay: Likidite (TL acil durum fonu) ağırlık; döviz/altın düşük pay.
  • 1–3 yıl: Altın + Döviz karışımı mantıklı.
  • 3+ yıl / emeklilik hedefi: BES genelde daha avantajlı (devlet katkısı + disiplin).
  • Her durumda hedef–vade–likiditeyi yaz ve ona göre pay ver.

Ne zaman hangisi mantıklı?

  • Döviz (USD/EUR): Kur riskine karşı korunma; orta vade için sepet (USD+EUR).
  • Altın: Enflasyon/jeopolitik risk kalkanı; orta–uzun vade.
  • BES: Uzun vade/Emeklilik; devlet katkısı ve düzenli birikim.
Seçenek En Uygun Vade Artı Eksi/Dikkat Likidite Kimlere Uygun?
Döviz (USD/EUR) 1–3 yıl Kur riskine karşı çeşitlendirme Kısa vadede oynaklık, zamanlama stresi Yüksek (kolay bozdurulur) Orta vade hedefi olan, sepet yapan
Altın 1–3 yıl (ve üzeri) Enflasyona karşı koruma, krizlerde sığınak Kur + ons fiyatına duyarlı dalgalanma Orta (bozdurma kanalı önemli) Fiyat dalgalanmasına sabırlı
BES 3+ yıl / emeklilik Devlet katkısı, disiplin, vergi avantajı Erken çıkışta hak ediş kısıtı, kısmi çekim şartlı Orta (kurallara bağlı) Uzun vade hedefi olan

Mini karar ağacı

  • Paraya 6–12 ay içinde ihtiyacım olabilir. → TL acil durum fonu yüksek; döviz/altın küçük pay.
  • 1–3 yıl hedefim var (ev peşinatı, eğitim vb.).Altın + Döviz karışımı.
  • 3+ yıl/emeklilik için birikiyorum.BES + (istersen küçük altın/döviz tamamlayıcı pay).

30 günlük başlangıç planı

  • Gün 1–3: Hedefini yaz: “Ne için, ne zaman, ne kadar?” Likidite ihtiyacını belirle (en az 3–6 ay gider TL).
  • Gün 4–7: Hangi iki–üçlüyü kullanacağını seç (ör. Orta vade: %50 altın / %50 USD-EUR; Uzun vade: BES + küçük altın).
  • Gün 8–10: Bankada döviz/altın hesabını ve otomatik alım tarihini ayarla (ör. her ayın 5’i).
  • Gün 11–14: BES’e başlayacaksan sözleşme oluştur; risk profili anketi doldur; başlangıç fonundan hedef fonlara geçişi planla.
  • Gün 15–21: İlk katkıları yap; bildirimleri aç (fiyat/fon değişim uyarıları).
  • Gün 22–30: Yıllık artış kuralını yaz (ör. katkı +%10/yıl); 6 ayda bir gözden geçir (hedef–vade değişti mi?).

Sık yapılan 7 hata

  • Hedef ve vade yazmadan seçim yapmak.
  • Tüm parayı tek varlığa koymak (çeşitlendirmemek).
  • Kısa vadeli parayı kilitlemek.
  • Düzenli katkı planı kurmamak.
  • BES’te hak ediş ve masrafları okumamak.
  • Kur/ons hareketinde panik al-sat yapmak.
  • Enflasyona karşı katkıyı artırmamak.