Yatırım göz korkutmasın. Aylık küçük bir tutarla bile, 3 sepet kuralı ile (acil, orta, uzun vade) düzenli ve güvenli bir plan kurabilirsin. Aşağıda sade adımlar, dağılım örnekleri ve sık yapılan hatalar var.
- Önce güvenlik: 3–6 aylık acil durum birikimi olmadan riskli ürüne girmeyin.
- Orta vade: 6–24 ayda lazım olacak para için düşük riskli araçlar.
- Uzun vade: 2 yıl+ hedefler için büyüme odaklı araçlar (endeksi izleyen fonlar, altın vb.).
- Ana fikir: Her ay aynı gün otomatik birikim → küçük ama sürekli adım.
3 sepet planı (kısaca)
Acil Sepet (3–6 aylık gider):
- Vadesiz / kolay bozulur hesaplar, düşük riskli kısa vadeli ürünler.
- Amaç: Sürpriz harcamaya borçsuz çözüm.
Orta Vade Sepeti (6–24 ay):
- Vadeli hesaplar, düşük riskli fonlar/borçlanma araçları.
- Amaç: Tatile, eğitim ödemesine, araç bakımına planlı kaynak.
Uzun Vade Sepeti (24 ay+):
- Endeks fonu (ör. BIST 30’u izleyen fonlar), hisse fonu, altın vb.
- Amaç: Sermaye biriktirmek; dalgalanmalara sabır.
İpucu: Uzun vade sepeti için “her ay aynı tutarda alım” (ortalama maliyet) stresinizi azaltır.
Yatırım araçlarını basitçe karşılaştıralım
| Araç | Vade | Risk | Ne zaman uygun? | Not |
|---|---|---|---|---|
| Nakit / Vadesiz | Hemen | Düşük | Acil harcamalar | Erişim kolay; getirisi düşüktür |
| Vadeli / Düşük riskli fon | 6–24 ay | Düşük–Orta | Planlı hedefler | Vade kırılırsa getiri düşebilir |
| Endeks fonu (BIST 30’u izleyen), hisse fonu | 24 ay+ | Orta–Yüksek | Uzun vadeli büyüme | Dalgalanma normal; sabır gerekir |
| Altın (gram) | Orta–Uzun | Orta | Kur/enflasyona karşı denge | Kısa vadede sert hareket edebilir |
Basit otomatik plan (5 adım)
- Maaş gününden 1–2 gün sonra otomatik talimat ver.
- İlk hedef Acil Sepet: 3–6 aylık gider tamamlanana kadar öncelik burası.
- Orta–uzun vade için her ay aynı gün, aynı tutar alım.
- 6 ayda bir dağılımı kontrol et; hedef sapmışsa dengele.
- Kısa vade ihtiyacını uzun vade sepetine koyma.
Sık yapılan 7 hata
- Acil fon olmadan riskli ürüne başlamak.
- Tüm parayı tek ürüne koymak.
- Kısa vadeli parayla uzun vadeli ürün almak.
- Duyguyla al-sat yapmak (haber akışına kapılmak).
- Otomatik talimat kullanmamak.
- “Hızlı köşe dönme” beklentisi.
- Düşüşte panik satışı, yükselişte aşırı alım.
Aylık küçük tutarlarla yatırım olur mu?
Evet. Düzenli ve otomatik birikim uzun vadede büyük fark yaratır.